Avrupa’da 29 ülkede 400 milyondan fazla kiÅŸinin sınır kontrolünden geçmeden seyahat etmesini saÄŸlayan Schengen AnlaÅŸması’nın 40. yılı kutlanırken, üye ülkelerin koyduÄŸu sınır kontrolleri, anlaÅŸmanın temellerinin sarsıldığı yorumlarına neden oluyor.
Avrupa’da 400 milyondan fazla insanın sınır kontrolünden geçmeden seyahat etmesini saÄŸlayan Åžengen bölgesini kuran anlaÅŸma, 14 Haziran 1985’te Lüksemburg’un Åžengen kenti yakınlarında imzalandı.
Dönemin Avrupa Ekonomik TopluluÄŸuna (AET) mensup 10 üye ülkeden 5’i olan Belçika, Fransa, Batı Almanya, Lüksemburg ve Hollanda tarafından kurulan bölge, yıllar içinde diÄŸer ülkelerin katılımıyla geniÅŸledi.
Son olarak 1 Ocak 2025’te Bulgaristan ve Romanya’nın katılımıyla Åžengen ülkelerinin sayısı 29’a çıktı.
Halihazırda Åžengen bölgesi, AB üyeleri Almanya, Avusturya, Belçika, Hırvatistan, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, Macaristan, Ä°talya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya, Ä°spanya, Ä°sveç, Bulgaristan ve Romanya’ya ek olarak, LihtenÅŸtayn, Ä°zlanda, Norveç ve Ä°sviçre olmak üzere 29 ülkeyi kapsıyor.
Sınır kontrolleri
Åžengen, 2024’te daha önce hiç olmadığı kadar iç sınır kontrollerine tanıklık etti.
Güvenlik tehditleri ve düzensiz göçle ilgili artan endişeleri gerekçe gösteren üye ülkeler, birbiri ardına aralarındaki geçişleri kontrol etmeye başladı.
Ãœye ülkelerce alınan bu kararlar, Avrupa entegrasyonunun “temel taÅŸlarından biri” sayılan Åžengen bölgesinin serbest dolaşım ilkesine “bir meydan okuma” olarak görülerek tepki çekti.
Şengen Sınırları Kanunu, bu bölge içindeki ülkelerin kamu politikası veya iç güvenliğe yönelik bir tehdit durumunda sınır kontrollerini uygulamasına ancak istisnai olarak izin veriyor.
AB Komisyonu, bu tür önlemlerin “son çare ve geçici olarak” uygulanmasını istiyor.
