Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü, Akdeniz’de Yunanistan açıklarında haziranda göçmenleri taşıyan teknenin batması nedeniyle 82 göçmenin hayatını kaybettiÄŸi, 500’e yakın kiÅŸinin kaybolduÄŸu facianın “bağımsız ve tarafsız” ÅŸekilde soruÅŸturulması gerektiÄŸini bildirdi.
AA (Cenevre)
İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü, Yunanistan açıklarında haziranda yaşanan göçmen faciasına ilişkin ortak açıklama yayımladı.
Açıklamada, Yunan sahil güvenliÄŸi ve hayatta kalanların ifadelerindeki “çeliÅŸki” nedeniyle duyulan endiÅŸelere iÅŸaret edilerek faciaya iliÅŸkin “etkili, bağımsız ve tarafsız bir soruÅŸturmaya acilen ihtiyaç duyulduÄŸu” belirtildi.
Enkazla ilgili “eksiksiz ve güvenilir” bir soruÅŸturmanın, teknenin batmasının nedenlerine ve kurtarma çabalarındaki gecikmelere veya eksikliklere iliÅŸkin sorumlulukları netleÅŸtirmesi gerektiÄŸi kaydedilen açıklamada, soruÅŸturmanın etkin bir ÅŸekilde yürütülebilmesi için hayatta kalanların güvenliklerinin saÄŸlanıp ifadelerinin alınması gerektiÄŸi aktarıldı.
Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü’nden bir heyetin kazaya iliÅŸkin Yunanistan’a yaptığı ziyaretin anımsatıldığı açıklamada, burada görüşülen kurbanların, “Yunan Sahil Güvenlik gemisinin, baÄŸladığı halatın teknenin sallanmasına ve ardından alabora olmasına neden olduÄŸuna” dair ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, görüşülen kiÅŸilerin “sürekli olarak kurtarılmayı talep ettiklerine ve teknedeki diÄŸer kiÅŸilerin, alabora olmadan saatler önce uydu telefonu aracılığıyla kurtarılmayı istediklerine tanık olduklarına” dair ifadeleri aktarıldı.
“Yunan yetkilileri, sorumlulardan hesap sormalıdır”
İnsan Hakları İzleme Örgütü Avrupa ve Orta Asya Bölgesinden Sorumlu Müdür Yardımcısı Judith Sunderland, olayla ilgili olarak hayatta kalanlar ile yetkililerin anlattıkları arasında kaygı verici farklar olduğunu vurguladı.
Sunderland, “Yunan yetkilileri, hayatta kalanlar ve kurbanların ailelerine gerçeÄŸi ve adaleti saÄŸlamak için uluslararası toplumun desteÄŸi ve incelemesiyle ÅŸeffaf bir soruÅŸturma yapılmasını saÄŸlamalı ve sorumlulardan hesap sormalıdır.” ifadesini kullandı.
Heyet, gemi kazasına iliÅŸkin devam eden soruÅŸturma kapsamında, 4-13 Temmuz tarihlerinde Yunanistan’ı ziyaret etmiÅŸti.
Kazadan kurtulan 19 kişi ile kayıp olan 4 kişinin akrabası, sivil toplum örgütleri, BM ve uluslararası kurum ve kuruluşların yan sıra Yunan Sahil Güvenlik ve polisi yetkilileriyle görüşülmüştü.
Yunanistan açıklarında facia
Yunanistan’ın Mora Yarımadası’nda bulunan Navarin’den 47 deniz mili mesafedeki uluslararası sularda 14 Haziran’da göçmenleri taşıyan balıkçı teknesi alabora olmuÅŸ, 82 kiÅŸi ölmüş, 104 kiÅŸi kurtarılarak Kalamata Limanı’na getirilmiÅŸti. Sivil toplum kuruluÅŸu Alarm Phone’a göre teknede yaklaşık 700 kiÅŸi bulunuyordu.
Tanıklar, geminin Yunan Sahil Güvenlik ekiplerinin müdahalesiyle battığını ve yakınlardaki bir geminin sahil güvenlik ekiplerince olay yerinden uzaklaştırıldığını iddia etmişti.
Ana muhalefetteki Radikal Sol Ä°ttifak (SYRIZA) Lideri Aleksis Çipras, olayla ilgili bilgi almak için faciadan kurtulan göçmenlerin götürüldüğü Kalamata Limanı’nı ziyaret etmiÅŸti. Çipras, göçmenlerin kendisine Yunan Sahil Güvenlik ekiplerinin, tekneyi Ä°talyan sularına doÄŸru itmeye çalıştığını söylediÄŸini aktarmıştı.
Atina Barosundan yapılan açıklamada da “Aşırı yüklü teknenin zamanında tespit edildiÄŸi için facianın önlenebileceÄŸine olan inancımızı ifade ediyoruz ancak Sahil Güvenlik yetkilileri ve olayı izleyen sınır koruma ajansı Frontex, herhangi bir kurtarma eyleminde bulunmadı.” ifadeleri yer almıştı.
Avrupa BirliÄŸi Ombdusmanı Emily O’Reilly, 26 Temmuz’da arama ve kurtarma çalışmalarında Frontex’in rolüne iliÅŸkin soruÅŸturma baÅŸlatmıştı.
