Avrupa BirliÄŸi’nde (AB) iç sınır kontrollerinin kaldırılmasını amaçlayan Åžengen Bölgesi’nde sınır kontrolleri yaygınlaşıyor.
Fransa, güvenlik tehditleri ve düzensiz göçle ilgili artan endiÅŸeleri gerekçe göstererek 1 Kasım’dan itibaren komÅŸuları Belçika, Almanya, Ä°talya, Lüksemburg, Ä°spanya ve Ä°sviçre ile kara sınırlarında kontrollere baÅŸladı.
Nisan 2025’in sonuna kadar sürecek kontrollerle terörizm ve kaçakçılık faaliyetlerine karşı teyakkuzda olunması amaçlanıyor. Fransız hükümeti sınırı geçen her bireyin sistematik olarak kontrol edilmeyeceği konusunda güvence vermiş olsa da yolcuların kimlik belgelerini yanlarında bulundurmaları tavsiye edildi.
Yetkililer, Belçika, Lüksemburg, Ä°spanya, Ä°sviçre, Almanya ve Ä°talya’dan kara yoluyla Fransa topraklarına ulaÅŸan yolcuları, sınır kontrollerinin uygulanmaya baÅŸlanacağı 1 Kasım’dan itibaren daha uzun gecikmeler yaÅŸayabilecekleri konusunda uyardı.
Fransa’nın bu adımı, Almanya’nın tartışmalara yol açan sınır kontrollerini yeniden baÅŸlatma kararının ardından geldi.
Fransa ile benzer nedenlerden dolayı 16 Eylül itibarıyla sınırlarında geçici kontrolleri yeniden başlattığını duyuran Almanya, kara sınırları bulunan Avusturya, Polonya, Çekya, İsviçre, Fransa, Belçika, Hollanda, Danimarka ve Lüksemburg’u kapsayan kontrollerin 15 Mart 2025’e kadar süreceğini bildirdi.
Almanya’nın kararının ardından Ä°talya, Slovenya, Avusturya ve Danimarka da halihazırda uygulanmakta olan sınır kontrollerinin süresini uzatmaya karar verdi.
Sınır kontrollerini yeniden uygulamaya 2022’de baÅŸlayan Danimarka, AÄŸustos 2023’te ülkede Kur’an’ı Kerim yakma olaylarının artmasının ardından kontrolleri sıkılaÅŸtırdı. Tüm iç sınırlarında güvenliÄŸi artıran ülkenin Almanya kara sınırında ve Almanya ile feribot baÄŸlantısı olan limanlar baÅŸta olmak üzere uyguladığı kontroller 11 Kasım’a kadar sürecek.
Norveç’in “kritik altyapıya yönelik artan tehdit ve ülkenin gaz ihracatını tehdit eden Rus istihbarat operasyonları” nedeniyle 12 Mayıs’tan bu yana devam eden sınır kontrolleri 11 Kasım’a kadar sürecek. Bir diÄŸer Ä°skandinav ülkesi Ä°sveç’te de Danimarka ve Norveç ile aynı tarih aralıkları için uygulamaya konulan sınır kontrolleri sürüyor.
Ä°talya’da Giorgia Meloni liderliÄŸindeki saÄŸ koalisyon hükümeti, Ekim 2023’te Avrupa ve Orta DoÄŸu’da yaÅŸanan geliÅŸmeler sebebiyle Slovenya ile kara sınır kapılarındaki kontrolleri yeniden uygulama kararı almıştı. Bu karar son olarak mayısta 6 aylığına uzatıldı.
Ä°talya’nın Slovenya ile baÅŸlattığı sınır kontrolü uygulamasının ardından Slovenya da aynı gün Hırvatistan ve Macaristan ile sınır kontrolüne baÅŸlamıştı. Slovenya söz konusu kararı ilk olarak 21 Aralık 2023’e, ardından 22 Haziran 2024’e kadar uzatmıştı. Hükümetin mayısta aldığı kararın ardından uygulanmakta olan kontrollerin 21 Aralık’a kadar uzatılmasına karar verildi.
Hollanda ise komşu ülkelerle geçici olarak sınır kontrolleri uygulayacağını duyuran son ülke oldu. Hükümetin aldığı karara göre kasım sonundan itibaren yalnızca Belçika ve Lüksemburg sınırları kontrollerden muaf tutulacak.
Sınır kontrolleri Åžengen’in geleceÄŸine tehdit mi?
Şengen bölgesindeki ülkeler arasında sınırların açık olması, 400 milyondan fazla insanın sınır kontrolünden geçmeden serbestçe seyahat etmesini sağlıyor.
Şengen Sınırları Kanunu uyarınca bu bölge içindeki ülkelerin kamu politikası veya iç güvenliğe yönelik bir tehdit durumunda istisnai olarak sınır kontrollerini yeniden uygulamaya koymalarına izin veriliyor.
Her geçen gün daha fazla AB ülkesince uygulanmaya baÅŸlanan sınır kontrolleri Åžengen’in geleceÄŸi hakkında soru iÅŸaretleri oluÅŸtururken, uzmanlar ise “bireylerin ve malların serbest dolaşım ilkesini” olumsuz etkileyen bu durumun ekonomik ve siyasi yansımaları olacağı konusunda uyarıyor.
AB Komisyonu konuya iliÅŸkin yaptığı açıklamalarda bu tür önlemlerin “son çare ve geçici olarak uygulanması gerektiÄŸini” vurgulayarak, sınır kontrollerinin kalıcı olmasına karşı olduklarını belirtiyor.
