Dünyada yenilenebilir enerji kaynaklarının hızla yaygınlaÅŸmasına raÄŸmen kilit ekonomilerde elektrik talebindeki artış nedeniyle küresel kömür tüketiminin bu yıl ve 2025’te büyük ölçüde yatay seyredeceÄŸi tahmin ediliyor.
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) “Kömür 2024” raporuna göre, dünyanın en büyük iki kömür tüketicisi Çin ve Hindistan’daki güçlü artışa baÄŸlı olarak küresel kömür talebi 2023’te yüzde 2,6 büyümeyle tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaÅŸtı. Bu artışta, elektrik talebindeki keskin büyüme ve hidroelektrikten elektrik üretimindeki düşüş etkili oldu.
Çin, küresel kömür tüketiminin yarısından fazlasını gerçekleÅŸtirirken, Avrupa’da kömür talebi 2000’li yılların sonunda baÅŸlayan düşüş eÄŸilimini sürdürdü. Avrupa BirliÄŸi’nde (AB) kömürden elektrik üretimi 2023’te yüzde 25 azaldı.
Hindistan’ın kömür üretimi yüzde 10 artabilir
Öte yandan, hidroelektrikte beklenen kademeli toparlanma ile güneÅŸ ve rüzgar enerjisindeki hızlı büyümeye raÄŸmen bazı büyük ekonomilerin elektrik talebindeki artışın yüksek olması nedeniyle, küresel kömür talebinin bu yıl ve 2025’te yatay seyretmesi öngörülüyor.
Çin’in elektrik talebinde bu yıl beklenen yüzde 6,5’lik artış nedeniyle, ülkenin kömür tüketiminde düşüş beklenmiyor.
Hindistan’da hava koÅŸullarının mevsimsel ortalamalara dönmesiyle kömür talebindeki artışın yılın ikinci yarısında yavaÅŸlayacağı tahmin edilirken, ABD’de güçlü elektrik talebi ve kömürden gaza geçiÅŸin azalması nedeniyle kömür talebindeki düşüş eÄŸiliminin yavaÅŸlayacağı öngörülüyor.
Arz tarafında ise küresel kömür üretiminin bu yıl hafif düşüş göstermesi, Çin’de kömür üretiminin ılımlı seyretmesi ve Hindistan’ın üretiminde yüzde 10’luk bir artış bekleniyor.
IEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, rapora ilişkin değerlendirmesinde, bugünkü politika düzenlemeleri ve piyasa eğilimlerine dayanarak, küresel kömür talebinin 2025 de dahil olmak üzere büyük ölçüde sabit kalacağını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
“GüneÅŸ ve rüzgar enerjisinin hızla yayılmaya devam etmesi ve Çin’de hidroelektrikten üretimin yeniden canlanması, kömür kullanımı üzerinde önemli bir baskı oluÅŸturuyor. Ancak elektrik sektörü küresel kömür talebinin ana itici gücü ve elektrik tüketimi birçok büyük ekonomide çok güçlü bir ÅŸekilde artıyor. Elektrik talebinde bu kadar hızlı bir büyüme olmasaydı, bu yıl küresel kömür kullanımında bir düşüş görecektik. Yapısal eÄŸilimler, küresel kömür talebinin bir dönüm noktasına ulaÅŸacağı ve yakında düşmeye baÅŸlayacağı anlamına geliyor.”
