Pfizer şirketiyle Kovid-19 aşısı temini için yapılan anlaşmalara ilişkin görevi ve unvanı kötüye kullanmak suçundan hakkında dava açılan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Komisyon üyelerinin görevden alınması talep edildi.
Euronews’ün, AB’de lobi faaliyetleri yürüten ve davayı açan Belçikalı Frederic Baldan’ın avukatından elde ettiÄŸi belgeye dayandırdığı haberine göre, Baldan, 27 AB lideri ve von der Leyen’in de üyesi olduÄŸu Avrupa Halk Partisi (EPP) BaÅŸkanı Manfred Weber’e hitaben mektup yazdı.
Pfizer ÅŸirketi ile Kovid-19 aşısı temini için yapılan anlaÅŸmalara iliÅŸkin “görevi ve unvanı kötüye kullanmak” suçundan von der Leyen’e dava açan Baldan, AB liderlerinden “Pfizer konusunu Avrupa Adalet Divanına havale etmelerini, böylece sadece von der Leyen’in deÄŸil, aynı zamanda Komisyonu oluÅŸturan tüm üyelerin zorunlu istifası ve emeklilik haklarının kaybı kararı verilmesini” istedi.
Baldan ayrıca EPP’den “von der Leyen’in AB BaÅŸkanlığı adaylığını geri çekmesi ve AB BaÅŸkanlığı veya Avrupa kurumlarındaki herhangi bir göreve adaylığının, hakkındaki ceza davası devam ettiÄŸi sürece yasaklanması” talebinde bulundu.
Avrupa Kamu Savcılığı Ofisinin (EPPO) davaya müdahil olma talebine de itiraz eden Baldan, EPPO’nun bu hamlesinin amacının “davadaki tüm sivil tarafları hükümsüz ve geçersiz ilan ederek tüm soruÅŸturmayı iptal etmek olduÄŸunu” savundu.
Bir Komisyon sözcüsü, yaptığı açıklamada, AB yönetiminin bu mektuptan haberdar olduğunu ancak devam eden yargı süreçleri hakkında yorum yapmadığını bildirdi.
Süreç hakkında
AB Komisyonu, Kovid-19 salgınıyla mücadelede bazı ilaç ve aşı üreticilerinden yüksek miktarlarda aşı temin etmişti. Komisyon, Kovid-19 aşı temini için en yüklü sözleşmesini Pfizer ile yapmıştı.
AB’nin Pfizer ile 1,8 milyar doz aşı için 35 milyar euroluk anlaÅŸması olmuÅŸtu. SözleÅŸmelerin tam bedeli, ticari sır olduÄŸu gerekçesiyle resmen açıklanmamıştı.
Aşı temin görüşmeleri sırasında AB Komisyonu Başkanı von der Leyen ile Pfizer Üst Yöneticisi (CEO) Albert Burla arasındaki telefon mesajlaşmaları da gündeme gelmiş, mesajların içeriğini açıklaması için AB yönetimine çağrılar yapılmıştı. Ancak AB yönetimi, bu mesajlaşmaları kamuoyuyla paylaşmayı reddetmişti.
AB Komisyonu yetkilileri, Komisyon Başkanı ve üyelerinin telefon mesajlaşmalarının saklanmasını gerektiren bir kural bulunmadığını, bunun yerine yalnızca belgelerin saklanması gerektiğini açıklamıştı.
Bu durumdan rahatsız olan ve AB’de lobi faaliyetleri yürüten Belçikalı Frederic Baldan, geçen yıl von der Leyen’i, Pfizer ÅŸirketiyle aşı temini için yaptığı anlaÅŸmalardaki “kötü yönetimi” gerekçesiyle dava etmiÅŸti.
Belçika’nın Liege Mahkemesinde baÅŸlatılan hukuki sürece baÅŸka ÅŸikayetçiler de dahil olmuÅŸ, von der Leyen’in Pfizer CEO’su Bourla ile iletiÅŸim kayıtlarının incelenmesini istemiÅŸ, “görevi ve unvanı kötüye kullanmak” ve “kamuya ait belgeleri yok etmek” gibi iddialar gündeme gelmiÅŸti.
Aynı zamanda, AB’nin bütçesine yönelik suçlarla ilgili cezai soruÅŸturma ve kovuÅŸturmalardan sorumlu savcılık makamı EPPO, AB Komisyonunun ilaç firmalarından milyarlarca euroluk Kovid-19 aşısı alımı hakkında soruÅŸturma baÅŸlatmıştı.
EPPO, aşı satın alınmasının AB’nin mali çıkarlarını ilgilendiren bir konu olduÄŸunu ve soruÅŸturmayı yürütmenin kendi yetkisinde bulunduÄŸunu savunuyor.
Von der Leyen aleyhine Liege Mahkemesinde 17 Mayıs’ta görülen duruÅŸmada, EPPO’nun bu dosyadaki yetkisinin belirlenmesi gibi çeÅŸitli teknik alanların açıklığa kavuÅŸturulabilmesi için dava 6 Aralık’a ertelendi.
