Güney Afrika ülkesi Zimbabve ölüm cezasını yasalarından çıkarttı. İdam cezasının kaldırılmasının öncülüğünü, kendisi de bağımsızlık savaşında sömürgecilerce idam cezasına çarptırılan, infazdan reşit olmayışı dolayısıyla kurtulan 81 yaşındaki Cumhurbaşkanı Emmerson Mnangagwa yaptı.
Zimbabve, parlamentoda aylar süren tartışmalar sonunda idam cezasını kaldırmaya karar verdi.
Enformasyon Bakanı Jenfan Muswere, kararın “ülke çapında yapılan tartışmalar” ardından alındığını söyledi.
“Hükümetin idam cezasının kaldırılmasını onayladığını” belirten Muswere, yaptığı açıklamada “İnsan öldürenleri cezalandırmada caydırma unsuru koruma gerekliliği göz önünde tutulduğunda, yeni yasanın yaşam hakkını ihlal etmeksizin uzun hapis cezaları getirmesi bekleniyor.” dedi.
Bakan, “Şiddeti kapsayan durumlarda işlenen cinayetlerde,” sanıkların “ömür boyu hapis cezalarıyla” karşılaşabileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı da eski bir idam mahkûmu
Kendisi de geçmişte idam cezası almış olan 81 yaşındaki Cumhurbaşkanı Emmerson Mnangagwa, parlamentodaki tartışmalarda idam cezasına karşı açıkça tutum takındı.
Mnangagwa, ülke Britanya sömürgesiyken verilen bağımsızlık mücadelesi sırasında 1965’te bir treni havaya uçurduğu suçlamasıyla idama mahkûm edilmişti.
Ancak, olay tarihinde henüz reşit olmadığını savunan avukatlarının çabasıyla Cumhurbaşkanının cezası ertelenmişti.
Zimbabve’de, 2005’ten bu yana hiç bir idam cezasının infaz edilmemiş olmasına karşın idam cezası birçok büyük Afrika ülkesinde hala yaygın olarak uygulanıyor.
İslami şeriat hukukunun uygulandığı ülkelerde, evli bir kişi tarafından işlenen tecavüz ve “zina” suçları recm (taşlanarak ölüm) ile cezalandırılırken, “eşcinsel sodomi” ve “Allah’a hakaret” de ölüm cezasına çarptırılıyor.
Bu ülkelerde ceza yasası, kasti olmayan, taksirli insan öldürmelerde de idam cezasını zorunlu kılıyor.
Hangi Afrika ülkelerinde idam cezası yok?
Sierra Leone ve Orta Afrika Cumhuriyeti idam cezasının kaldırıldığı Afrika ülkeleri arasında yer alırken Ekvator Ginesi ve Zambiya yalnızca sıradan suçlar için idam cezasının kaldırıldığı ülkeler arasında.
Afrikalı insan hakları aktivistleri genellikle idam cezasına açıkça karşı çıkarlarken, idam cezasının yaşam hakkı ihlali olduğundan ve genellikle keyfi ve ayrımcı bir şekilde uygulandığından hareket ediyor ve idam cezasının temel hukuki süreçlerden geçilmeksizin uygulandığını savunuyorlar.
Ayrıca, yanlış mahkumiyet kararları olasılığı, infaz yöntemlerinin zalimane nitelikleri ve idam cezasının caydırıcılığı iddiasının kanıtlanamayışının doğurduğu kaygıları vurguluyorlar.
(bianet – AEK)
