Kolombiya: ELN ile barış görüşmeleri yeniden başladı

Kolombiya hükümeti ve Ulusal Kurtuluş Ordusu arasında üç yıl önce askıya alınan barış görüşmeleri Venezuela’da yeniden başladı. 20 gün sürecek ilk tur görüşmelerin ardından diğer garantör ülkeler Norveç ve Küba görüşmelere ev sahipliği yapacak.

Kolombiya hükümetiyle Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) arasında 2019 yılında askıya alınan barış görüşmeleri dün (21 Kasım) yeniden başladı.

Üç yılın ardından garantör ülkelerden Venezuela’nın başkenti Caracas’ta kurulan, Norveç ve Venezuela’dan gözlemcilerin de olduğu müzakere masasında, hükümet heyetine M-19 (19 Nisan hareketi) eski üyesi Otty Patino, ELN heyetine ise Pablo Beltran liderlik etti.

ELN heyeti ile Kolombiya hükümeti yetkililerinin toplantı sonrası okunan ortak bildirisinde, “tarafların tam bir siyasi ve ahlaki irade ile diyalog sürecini başlatma konusunda anlaştıkları” duyuruldu:

“Diyalog sürecinin tam bir siyasi ve ahlaki iradeyle sürdürülmesi konusunda anlaşmaya varıldı. Müzakere masasından çıkacak somut, acil ve gerekli değişikliklerde adalet ve demokrasiye dayalı barışı inşa etme taahhüdü verildi.

“Hükümet ve ELN, bir devlet politikası olarak barışın inşasının kalıcılığına inanıyor ve bunun için gerçek değişimlere dayalı yeni bir barış kültürünün kalıcı hale getirilmesi için gerekli adımları atacak.”

Caracas’taki ilk tur barış görüşmeleri 20 gün sürecek. Görüşmeler daha sonra Venezuela dışındaki garantörler Küba ve Norveç’te devam edecek.

Öte yandan, Kolombiya Savunma Bakanı Ivan Velasquez, ELN ile başlayan barış görüşmelerinin, “isyancılara yönelik askeri operasyonların askıya alındığını anlamına gelmediğini” söyledi.

10 silahlı örgütten tek taraflı ateşkes

Kolombiya’da 30 Eylül’de de aralarında eski Kolombiya Devrimci Silahlı Güçlerinden (FARC) ayrılan iki grup ile Kolombiya Gaitanist Öz Savunma Kuvvetleri olarak da bilinen Clan del Golfo ve Sierra Nevada de Santa Marta örgütlerinin de bulunduğu en az 10 silahlı grup, Gustavo Petro’nun barış çağrısının ardından tek taraflı ateşkes ilan etmişti.

Petro, 1986-2016 yıllarında ülkede 450 binden fazla insanın öldürüldüğü 50 yılı aşkın silahlı çatışmayı sona erdirmek için hükümetin tüm silahlı grupları barış görüşmelerine dahil edeceğini açıklamıştı.

ELN ile müzakerelerin geçmişi

Kolombiya, ELN ile birçok kez yarıda kesilen müzakerelere eski Devlet Başkanı Juan Manuel Santos döneminde başlamış ve bu müzakereler, bir başka Güney Amerika ülkesi Ekvador’un garantörlük ve ev sahipliğinden çekilmesi üzerine Küba’nın başkenti Havana’ya taşınmıştı.

Müzakereler, ELN’nin 2019’da bir polis okuluna düzenlediği ve 22 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan saldırının ardından, dönemin Kolombiya Devlet Başkanı Ivan Duque tarafından askıya alınmıştı.

Kolombiya’nın eski gerilla devlet başkanı

Gustavo Petro. Eski M19 gerillası. Eski Bogota Belediye Başkanı ve senatör.

Henüz 17 yaşındayken, 1970’lerde kurulan “şehir gerillası hareketi” 19 Nisan hareketine ya da daha bilinen adıyla M19’a katıldı.

Hükümetle 1990’da anlaşarak silah bırakan M19’un eski üyelerinden Petro, ilk kez 1991’de meclise girdi, 2012-2015’de Bogota belediye başkanlığı yaptı. 2006’da senatör olduğu Kolombiya’da, 2010 ve 2018’de girdiği devlet başkanlığı seçimi yarışında başarılı olamadı.

Kolombiya’nın kuzeyindeki Cordoba yönetim bölgesine bağlı Cienaga de Oro kasabasında 19 Nisan 1960’da doğan Petro, Javeriana Üniversitesi’nde ekonomi, Louvain Katolik Üniversitesi’nde çevre ve nüfus gelişimi, Salamanca Üniversitesi’nde ise işletme yönetiminde uzmanlık eğitimi aldı.

Kolombiya hakkında

Güney Amerika’da yer alan bağımsız bir cumhuriyet. Başkenti Bogotá.

Kuzeyinde Karayip Denizi; doğusunda Venezuela ve Brezilya; güneyinde Peru ve Ekvador; batısında ise Büyük Okyanus ve Panama bulunuyor.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, 2018 yılı itibariyle ülkede 50,2 milyon kişi yaşıyor. Kolombiya’nın ekonomisi ağırlıklı olarak petrol ve madencilik gelirlerine dayanıyor.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) 2020 İnsani Gelişme Raporuna göre ülke, 189 ülke arasında 83. sırada bulunuyor.

Ülkede 1948-1963 yılları arasında yaşanan “Violencia” (Şiddet) döneminde 200 bin kişi hayatını kaybetti. Violencia’ya karşı solcu gerilla grubu Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) mücadele etti. Hükümet ile FARC 2016 yılında bir barış anlaşması imzaladı.

(bianet – SD)