ABD’li uçak üreticisi Boeing’in, “737 Max” tipi iki yolcu uçağının düşmeleriyle ilgili davadan kaçınmak için 243,6 milyon dolarlık ödemeyi kabul ettiği bildirildi.
ABD Adalet Bakanlığı, 346 kişinin ölümüyle sonuçlanan iki “737 Max” tipi uçağın Mart 2019 Etiyopya ve Ekim 2018 Endonezya kazaları hakkındaki davada Boeing ile anlaşmaya varıldığını açıkladı.
Anlaşmaya göre, bağımsız denetimciler 3 yıl boyunca Boeing’in güvenlik ve kalite prosedürlerini inceleyecek ve şirket 243,6 milyon dolar para cezası ödeyecek, şirket uyum ve güvenlik programları için de en az 455 milyon dolar bütçe ayıracak.
Adalet Bakanlığından isminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili, anlaşmanın yalnızca Boeing’in Etiyopya ve Endonezya’daki kazalar öncesindeki hatalarını kapsadığını, “737 Max”ın 5 Ocak 2024’teki acil iniş olayının anlaşmaya dahil olmadığını kaydetti.
Hayatını kaybedenlerin aileleri, anlaşmanın reddi için itiraz edecek
Adalet Bakanlığı, Boeing ile vardıkları anlaşmanın 19 Temmuz’a kadar Texas eyaletinde mahkemeye sunulacağını duyururken, iki kazada hayatını kaybedenlerin aileleri ise anlaşmanın reddi için başvuracaklarını açıkladı.
Etiyopya’daki kazada iki oğlunu kaybeden Ike Riffel, Boeing yetkililerinin de ceza alması gerektiğini ifade ederken, anlaşmayı, “Boeing defalarca para cezası ödedi ve bu herhangi bir değişiklik meydana getirmedi.” diye yorumladı.
Uçuş kontrol sistemindeki hata 346 cana mal oldu
Endonezya’da Lion Hava Yollarına ait “JT 610” sefer sayılı Boeing “737 Max 8” tipi uçak, 29 Ekim 2018’de Cakarta’dan Sumatra Adası’ndaki Pangkal Pinang şehrine gitmek üzere havalandıktan kısa süre sonra denize çakılmıştı. 189 kişinin yaşamını yitirdiği kaza, “bu tip uçakların ilk kazası” olarak tarihe geçmişti.
Etiyopya Hava Yollarına ait Boeing “737 Max 8” tipi yolcu uçağı da 10 Mart 2019’da Addis Ababa’dan Kenya’nın başkenti Nairobi’ye gitmek için havalandıktan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki 157 kişi hayatını kaybetmişti. Etiyopya’daki kazanın ardından Türkiye, Çin, Etiyopya, İngiltere, Almanya, Fransa, Hollanda, Avusturya’nın da aralarında bulunduğu birçok ülke, “Boeing 737 Max” tipi uçakların operasyonlarını geçici olarak durdurmuş ve hava sahalarını bu uçuşlara kapatmıştı.
Her 2 kazaya da uçaklardaki yükseliş açısını ayarlayan sensörler arasındaki veri uyuşmazlığının yol açtığı tespit edilmişti.
2021’de de benzer bir anlaşma yapılmıştı
Boeing 2021’de ABD Adalet Bakanlığı ile benzer bir anlaşma yapmış, şirketin Federal Havacılık İdaresi (FAA) görevlileri tarafından denetlenmesini, 2,5 milyar dolar tazminat ve para cezası ödemeyi kabul etmişti.
Federal savcılar, anlaşma gereği şirketi denetleyen FAA görevlilerini “2018 ve 2019’daki kazalarda etkili olduğu düşünülen uçuş kontrol sistemi hakkında yanlış yönlendirdiği”, hükümeti kandırdığı ve söz konusu anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle Boeing’i suçlamıştı.