Türkiye Down Sendromu Derneği’nden psikolog Mehmet Emin Mansurgüler, Down sendromuyla ilgili doğru bilinen altı yanlışı anlattı.
“Down sendromu hastalıktır”
Down sendromu bir genetik farklılıktır. Bir hastalık değildir. Gebelik döneminden itibaren Down sendromlu bireyler 47 kromozom ile dünyaya gelirler ve yaşamları boyunca durumları bu şekilde kalır. Sağlık problemini ortadan kaldırmaya odaklanmak yerine erken dönemden itibaren eğitim ve destek süreçlerine odaklanmak gelişim açısından çok daha büyük bir değere sahiptir.
“Down sendromlu bireyler çalışamaz”
Bilinenin aksine Down sendromlu bireyler çalışabilirler. Uygun destek süreçlerine dahil olduktan sonra yetişkin Down sendromlu bireyler iş yaşamı içerisine dahil olabilir ve maddi bağımsızlığını kazanabilirler.
“Down sendromlu bireyler hep çocuk gibidir”
Bu ifade de yanlıştır. Tüm insanlarda olduğu gibi Down sendromlu bireylerde çocukluktan yetişkinliğe doğru bir gelişim ve dönüşüm süreci içerisindedir. Önemli olan yetişkin Down sendromlu bireye çocuk gibi davranmaktan uzaklaşmak ve yetişkin bir birey olduğunu kabul etmektir. Aynı şekilde bunun sorumluluğunu da ondan beklemektir.
“Tüm Down sendromlu bireyler aynıdır”
Down sendromlu bireyler bazı özellikleri açısından fiziksel olarak birbirine benzerlik gösterebilir. Bazen bir Down sendromu bireyler tanışmak bütün Down sendromlu bireylerin aynı olduğuna dair yanılsamaya girmeye neden olmaktadır. Ancak şu unutulmamalıdır; her birey bir diğerinden farklıdır. Burada genetik farklılıklar, geçmiş deneyimleri ve çevresel faktörler etkili olmaktadır. Her Down sendromlu bireyin farklı olduğunu unutmamak ve hepsi aynı gibi davranmamak gerekmektedir.
“Down sendromlu bireyler her zaman mutludur”
“Down sendromlu bireyler her zaman mutludurlar ve her zaman sevilmeye ihtiyaç duyarlar” ifadesi de yanlıştır. Bu düşünceden yola çıkarak Down sendromlu kişilere izinsiz dokunmak, onlara sevgi sözcükleri söylemek, sarılmak aslında onları istismara açık hale getirmektedir.
“Down sendromlu bireyle her zaman yardımınıza ihtiyaç duyar”
Down sendromlu bireyler her zaman yardımınıza ihtiyaç duymazlar. Örneğin, sokakta karşılaştığınız bir Down sendromlu birey illa kaybolmuş demek değildir. Evine ya da iş yerine gidiyor olabilir. Özellikle yardıma ihtiyacı olduğunu düşündüğünüzde yanına giderek ‘Yardıma ihtiyacın var mı? Sana yardımcı olabilir miyim?” şeklinde desteğinizi önerebilirsiniz.
(Ali Dinç – bianet)